φ. 6. Κεφ. Α΄. 2. «Ἐγὼ εἰμί»

φ. 6

ΚΕΦ. Α΄: Ο ΙΗΣΟΥΣ ΓΙΑΧΒΕ ΕΠΙ ΤΗ ΒΑΣΕΙ ΕΚΦΡΑΣΕΩΝ

2. «Ἐγὼ εἰμί»

Ὅπως ἔχουμε ἤδη ἀναφέρει στὴν Εἰσαγωγὴ τὸ ὄνομα του Θεού Γιαχβέ, που μεταφράζεται κατ’ ἀκρίβειαν «ὁ Ἐστί» ἢ ὅταν μιλᾶ ὁ ἴδιος ὁ Θεός «ὁ Εἰμί», πολλές φορές στην Παλαιὰ Διαθήκη τὸ συναντάμε σε περιφραστικὴ μορφὴ ἀπολύτως ὡς «Ἐγὼ εἰμί». Ὁ μόνος ἀληθινός Θεός συχνὰ λέγει στοὺς προφῆτες «Ἐγώ είμί».

Τὸ ἴδιο κάνει καὶ ὁ Ἰησοῦς Χριστός φανερώνοντας ἔτσι ὅτι ταυτίζεται μὲ τὸν Γιαχβὲ τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης καὶ δηλώνοντας τὴ θεότητά του.

Ἂς δοῦμε τὰ ἑξῆς παράλληλα χωρία:

Ἠσ. 43, 10. γίνεσθέ μοι μάρτυρες, καὶ ἐγὼ μάρτυς, λέγει Κύριος ὁ Θεός, καὶ ὁ παῖς μου, ὃν ἐξελεξάμην, ἵνα γνῶτε καὶ πιστεύσητε καὶ συνῆτε ὅτι ἐγώ εἰμι. ἔμπροσθέν μου οὐκ ἐγένετο ἄλλος Θεὸς καὶ μετ᾿ ἐμὲ οὐκ ἔσται.

Ἰω. 8, 24 εἶπον οὖν ὑμῖν ὅτι ἀποθανεῖσθε ἐν ταῖς ἁμαρτίαις ὑμῶν· ἐὰν γὰρ μὴ πιστεύσητε ὅτι ἐγώ εἰμι, ἀποθανεῖσθε ἐν ταῖς ἁμαρτίαις ὑμῶν.

Ἰω. 8, 28 εἶπεν οὖν αὐτοῖς ὁ Ἰησοῦς· Ὅταν ὑψώσητε τὸν υἱὸν τοῦ ἀνθρώπου, τότε γνώσεσθε ὅτι ἐγώ εἰμι, καὶ ἀπ' ἐμαυτοῦ ποιῶ οὐδέν, ἀλλὰ καθὼς ἐδίδαξέ με ὁ πατὴρ μου, ταῦτα λαλῶ.

Ἐδῶ ὁ Ἰησοῦς Χριστὸς χρησιμοποιεῖ τὸ «ἐγὼ εἰμί» ἀπολύτως, χωρὶς νὰ ὑπάρχει κάποια λέξη ποὺ νὰ ἐννοεῖται εὔκολα ἀπὸ τὰ συμφραζόμενα. Γι’ αὐτὸ ἀκριβῶς οἱ ἑβραῖοι ἀκροατές του ἐκφράζουν τὴν ἀπορία τους «σὺ τίς εἶ;» (Ἰω. 8,24).

Ὅταν ἡ συζήτησή τους προχωρεῖ, σκανδαλίζονται διότι ὁ Ἰησοῦς τοὺς φανερώνει ὄχι μόνο ὅτι ἐὰν δὲν πιστεύσουν σὲ αὐτὸν θὰ πεθάνουν μέσα στὶς ἁμαρτίες τους ἀλλὰ καὶ ὅτι ὅποιος τηρεῖ τὶς ἐντολές του δὲν πρόκειται νὰ πεθάνει ποτέ:

«52 Νῦν ἐγνώκαμεν ὅτι δαιμόνιον ἔχεις. Ἀβραὰμ ἀπέθανε καὶ οἱ προφῆται, καὶ σὺ λέγεις, ἐάν τις τὸν λόγον μου τηρήσῃ, οὐ μὴ γεύσηται θανάτου εἰς τὸν αἰῶνα; 53 μὴ σὺ μείζων εἶ τοῦ πατρὸς ἡμῶν Ἀβραάμ, ὅστις ἀπέθανε; καὶ οἱ προφῆται ἀπέθανον· τίνα σεαυτὸν σὺ ποιεῖς;»

Τότε ὁ Ἰησοῦς θὰ τοὺς φανερώσει ὅτι

«πρὶν Ἀβραάμ γενέσθαι ἐγὼ εἰμί» (Ἰω. 8,58)

καὶ ἀμέσως οἱ Ἰουδαῖοι θὰ ἀρπάξουν πέτρες νὰ τὸν λιθοβολήσουν. Στὸ συγκλονιστικὸ αὐτὸ χωρίο ὀφείλουμε νὰ ὑπογραμμίσουμε:

·         τὴ μεγάλη ἀντίθεση μεταξὺ τῶν ρηματικῶν τύπων «γενέσθαι» καὶ «εἰμί».

Ὁ Ἀβραάμ «ἐγένετο», δημιουργήθηκε κάποια χρονικὴ στιγμή. Εἶναι δημιούργημα. Ἐνῷ ὁ Ἰησοῦς ὡς Υἱὸς τοῦ Θεοῦ «εἶναι» (εἰμί). Δὲν δημιουργήθηκε.

·         τὴν ἐπιλογὴ τοῦ ἐνεστῶτα (εἰμί) ἀντὶ τοῦ ἀναμενόμενου παρατατικοῦ (ἤμην) ἀπὸ τὸν Ἰησοῦ Χριστό.

Δὲν λέγει δηλαδὴ ὁ Ἰησοῦς «πρὶν Ἀβραάμ γενέσθαι, ἐγὼ ἤμην» (πρὶν νὰ γίνει ὁ Ἀβραάμ ἐγὼ ἤμουν) ἀλλὰ «πρὶν Ἀβραάμ γενέσθαι, ἐγὼ εἰμί» (πρὶν νὰ γίνει ὁ Ἀβραάμ ἐγὼ εἶμαι).

Γιὰ τὸν Ἰησοῦ ὡς Ὑιὸ τοῦ Θεοῦ δὲν ὑπάρχει παρελθὸν, παρὸν καὶ μέλλον διότι ὡς Θεὸς (ὡς Γιαχβέ) εἶναι αἰώνιος.

[Ἀνάλογης σημασίας εἶναι καὶ τὰ ἑξῆς χωρία

·         Ἰω. 3,13: «καὶ οὐδεὶς ἀναβέβηκεν εἰς τὸν οὐρανὸν εἰ μὴ ὁ ἐκ τοῦ οὐρανοῦ καταβάς, ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου ὁ ὤν ἐν τῷ οὐρανῷ».

·         Κολ. 1,16-17: «τὰ πάντα δι’ αὐτοῦ καὶ εἰς αὐτὸν ἔκτισται, καὶ αὐτὸς ἐστὶ πρὸ πάντων»].